De vakgroep fysica en sterrenkunde op de VUB heeft een onderzoeksprogramma waarvan de excellentie wordt erkend door de universiteit in twee strategische onderzoeksprogramma's (SRP). Tevens heeft een van onze onderzoekers een prestigueze ERC-beurs ontvangen van de European Research Council.

Hoge-Energiefysica (High-Energy Physics)

De werkgroep High Energy Physics van de VUB (HEP @ VUB) probeert de natuurwetten te ontrafelen op het meest fundamentele niveau. Het HEP @ VUB project is een samenwerkingsinitiatief waar zowel theoretische en experimentele fysici aan meewerken. 

De theoriegroep onderzoekt de fundamentele wetten van de natuur en hun wiskundige consistente en uitgebreide beschrijving. De experimentele (astro)deeltjesfysicagroep bestudeert materie op zeer kleine schaal - of equivalent bij zeer hoge energieën - met behulp van de CMS-detector bij de CERN Large Hadron Collider (LHC). Voor energie schalen ver voorbij het bereik van de LHC maken we gebruik van de meest energetische deeltjes uit de kosmos, die worden gedetecteerd door de IceCube neutrino detector op de Zuidpool.Al deze onderzoeksrichtingen hebben als doel om vragen te beantwoorden met betrekking tot de fundamentele natuurkundige processen die betrokken zijn bij de meest energieke verschijnselen in het heelal, de aard van de donkere materie en de structuur van de oer-quark-gluon plasma. Het onderzoek in de HEP @ VUB werkgroep kijkt dus naar zowel fysica op de grootste en de kleinste schalen op hetzelfde moment.

HEP @ VUB wordt gefinancierd door de VUB door middel van het  Strategic Research Program "High-Energy Physics" , gestart in 2013. Het doel van het netwerk is om het onderzoek in de al gevestigde richtingen hoge energie fysica aan de VUB te versterken. Het Strategische Research Program "High-Energy Physics" ondersteunt een deeltjesfysica fenomenologie groep wiens onderzoek activiteiten zijn gericht het verbinden van theorie en experiment in hoge energie fysica door werk aan hoge-energie fenomenologie. 

Toegepaste Fysica en Systeembiologie (Applied Physics and Systems Biology)

De werkgroep Toegepaste Natuurkunde en Fotonica maakt gebruik van experimentele en theoretische methoden zoals niet-lineaire dynamica, stochastische processen, complexe systemen. Deze technieken worden gebruikt om antwoord te vinden op een aantal fundamentele vragen over niet-lineaire, complex en in de tijd evoluerende systemen. Deze aanpak maakt het mogelijk om een fantasierijke en inzichtelijke aanpak van problemen toe te passen, waardoor de scheiding "fundamenteel-toegepast" wordt voorkomen. Naast fotonische systemen (zoals bijvoorbeeld halfgeleiderlasers) onderzoeken we ook andere dynamische (bv biologische) systemen. Read more

ERC-beurs Radiosignalen van Kosmische Stralen 

Kosmische stralen zijn energetische deeltjes (protonen en zwaardere atoomkernen) die constant de atmosfeer van de aarde bombarderen. De oorsprong van deze deeltjes uit de kosmos is nog onbekend, maar mogelijke bronnen van kosmische straling omvatten de resten van supernovas, gammaflitsen of gamma-ray bursts (GRB) en actieve zwarte gaten. Om de bron van de deeltjes te identificeren, zijn gedetailleerde metingen nodig van de massa, energie en richting.

De afdeling Sterrenkunde van de VUB zijn pioniers in het gebruik van een nieuwe methode om de masssa van kosmische deeltjes af te leiden uit de korte radioflitsen die worden geproduceerd wanneer kosmische deeltjes in de aardatmosfeer  bewegen. Deze pulsen worden gedetecteerd met LOFAR, een revolutionaire radiotelescoop in Nederland. In tegenstelling tot traditionele optische telescopen, kan LOFAR voortdurend de hele hemel observeren, en 24 uur per dag variaties in kosmische straling via radio waarnemen wanneer ze zich voordoen. Die complexe radio signalen bevatten informatie over het oorspronkelijke kosmische deeltje.  Zo helpt de studie van de VUB astrofysicagroep met LOFAR om beter te begrijpen welke de Galactische en extragalactische bijdragen aan de kosmische-ray flux zijn. Aan dit onderzoek werd een prestigieuze ERC Research Grant toegekend voor VUB-Professor Stijn Buitink.